จีนเดินหน้าคุมเข้ม "แร่หายาก" ด้วยการออกมาตรการควบคุมการส่งออกชุดใหม่ ขยายการออกใบอนุญาตให้ครอบคลุมเทคโนโลยีและบริษัทนอกประเทศ พร้อมห้ามส่งออกไปยังกองทัพต่างชาติหรือหน่วยงานที่อยู่ในบัญชีควบคุมของจีน

 

เว็บไซต์นิกเกอิ เอเชียรายงานว่า กระทรวงพาณิชย์จีน ประกาศ “มาตรการควบคุมการส่งออกแร่หายากชุดใหม่” โดยขยายขอบเขตการออกใบอนุญาตให้ครอบคลุมถึงเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องและบริษัทนอกประเทศจีน เพื่อปกป้องความมั่นคงและผลประโยชน์แห่งชาติ

 

สำหรับมาตรการใหม่นี้ ห้ามส่งออกเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการทำเหมือง การแปรรูป และการผลิตแม่เหล็กจากแร่หายากโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งมีผลบังคับใช้ทันที ตามประกาศของทางการจีน 

 

ในอีกแถลงการณ์หนึ่ง กระทรวงพาณิชย์จีนระบุว่า “องค์กรและบุคคลต่างชาติ” จะต้องขอใบอนุญาต หากต้องการส่งออกสินค้าที่ผลิตในต่างประเทศไปยังประเทศที่สาม ซึ่งมีส่วนประกอบของ"แร่หายาก"ที่มีต้นกำเนิดจากจีน เช่น แซมาเรียม และเทอร์เบียม หรือสินค้าที่ “ผลิตโดยใช้เทคโนโลยีของจีน” โดยการขยายขอบเขตการกำกับดูแลครั้งนี้ จะมีผลในวันที่ 1 ธันวาคม

 

ทางกระทรวงฯ ระบุเพิ่มเติมว่า จะไม่อนุญาตให้ส่งออกสินค้าไปยัง “กองทัพต่างชาติ” หรือ “หน่วยงานที่อยู่ในบัญชีควบคุมหรือเฝ้าระวังของจีน” 

 

ส่วนกรณีที่เป็นการนำไปใช้เพื่อการวิจัยและพัฒนา หรือการผลิตเซมิคอนดักเตอร์และเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ที่อาจมี “ศักยภาพด้านการทหาร” จะพิจารณาเป็นรายกรณีไป

 

มาตรการดังกล่าวมีประกาศออกมา หลังจากจีนกลับมาเปิดทำการตามปกติภายหลังวันหยุดยาวหนึ่งสัปดาห์ โดยเกิดขึ้นราวสามสัปดาห์ก่อนการพบปะระหว่างประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐ และประธานาธิบดีสี จิ้นผิงแห่งจีน ในการประชุมสุดยอดความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชียแปซิฟิก (APEC) ที่ประเทศเกาหลีใต้

 

“แร่หายาก” ถือเป็นหนึ่งใน “ประเด็นหลักของการเจรจาการค้า” ระหว่างสองมหาอำนาจ ซึ่งทรัมป์ได้เรียกร้องให้สหรัฐได้รับสิทธิเข้าถึงวัสดุสำคัญเหล่านี้อย่างเพียงพอ

 

จีนเริ่มใช้มาตรการควบคุมการส่งออก “แม่เหล็กแร่หายาก” ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในรถยนต์ไฟฟ้า กังหันลม และอาวุธ เพียงไม่นานหลังจากที่ปธน.ทรัมป์ประกาศเก็บ “ภาษีตอบโต้” ต่อสินค้าจีน มาตรการดังกล่าวส่งผลให้เกิดคอขวดในการอนุมัติใบอนุญาต และกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานทั่วโลก

 

ในช่วงถาม–ตอบที่เผยแพร่บนเว็บไซต์ของกระทรวงพาณิชย์จีน โฆษกที่ไม่เปิดเผยชื่อระบุว่า “องค์กรและบุคคลต่างชาติบางรายได้ลักลอบได้มาซึ่งเทคโนโลยีแร่หายากของจีนโดยมิชอบ หรือโอนส่งต่อสินค้าที่อยู่ภายใต้การควบคุมซึ่งมีต้นกำเนิดจากจีน ไปใช้ในทางการทหาร ซึ่งถือเป็นภัยต่อความมั่นคงแห่งชาติของจีน”

 

ที่มา กรุงเทพธุรกิจ

วันที่ 9 ตุลาคม 2568