"ควอนตัม" คือ หลักการของการศึกษาปรากฏการณ์ธรรมชาติ ทฤษฎี หรือสสารใดสสารหนึ่ง ไปถึงในระดับอนุภาค

 

“บทบาทสำคัญของควอนตัม” คือ การพัฒนาการวัด คำนวณ ประมวลผล จัดส่งข้อมูลและเก็บข้อมูลของเทคโนโลยีที่มีอยู่แล้วให้มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยมากขึ้น ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่ออำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน เช่น คอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน และเครื่องมือทางการแพทย์ เป็นต้น

 

“VTT” มีพันธกิจและภารกิจเพื่อการศึกษาวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่ใหญ่ที่สุดในฟินแลนด์ 

 

ให้บริการและแลกเปลี่ยนข้อมูลด้านการวิจัยและนวัตกรรมแก่ลูกค้าทั้งในและต่างประเทศ ทั้งภาครัฐและเอกชน ตลอดจนเปิดโอกาสให้นักวิจัยในฟินแลนด์และในภูมิภาคยุโรปมีความร่วมมือกับเอกชนด้วย โดยที่ผ่านมา หลายประเทศในยุโรป รวมถึงสหรัฐอเมริกา ได้มี ความร่วมมือด้านควอนตัมกับฟินแลนด์ผ่าน VTT

 

 

นับตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 20 “เทคโนโลยีควอนตัม” ถูกพัฒนาอย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง โดยนักวิทยาศาสตร์คาดหวังว่า “ควอนตัม” จะเป็นเทคโนโลยีเปลี่ยนโลก (Disruptive Technology) ต่อจากยุคของเทคโนโลยีดิจิทัล ซึ่งจะนำไปสู่โอกาสหรือข้อจำกัด ความได้เปรียบหรือข้อเสียเปรียบทางเศรษฐกิจ สังคม และความมั่นคงของประเทศได้ ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้นานาประเทศ ทั้งภาครัฐและภาคเอกชนร่วมกันเร่งศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนานวัตกรรมจากเทคโนโลยีควอนตัมให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม

 

”เทคโนโลยีควอนตัมของฟินแลนด์“

 

สำหรับฟินแลนด์ เมื่อปี 2564 ‘เทคโนโลยีควอนตัม’ ได้ถือกำเนิดขึ้นในฟินแลนด์ โดยสถาบัน VTT Technical Research Centre ได้สร้างคอมพิวเตอร์ควอนตัมที่มีชื่อว่า ‘HELMI’ และได้เชื่อมต่อกับซูเปอร์คอมพิวเตอร์ ‘LUMI’ ที่สร้างโดย CSC – IT Center for Science ในเมือง Espoo ซึ่งนับว่าเป็นการทดลองครั้งแรกที่มีการผสมผสานซูเปอร์คอมพิวเตอร์และคอมพิวเตอร์ควอนตัมเข้าด้วยกันในทวีปยุโรป ทั้งนี้ ฟินแลนด์ยังได้พัฒนาคอมพิวเตอร์ควอนตัมขนาด 5 คิวบิต 

 

รวมถึงพัฒนาอัลกอริธึม ซอฟต์แวร์ควอนตัม และประเมินความเหมาะสมในการแก้ปัญหาการคำนวณเชิงปฏิบัติอีกด้วย ซึ่ง VTT ได้เปิดโอกาสให้นักวิจัยศึกษาและประมวลข้อมูลโดยสามารถเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์ของตนเองเข้ากับซูเปอร์คอมพิวเตอร์ LUMI (ตั้งอยู่ที่เมือง Kajaani) โดยผู้ใช้สามารถสั่งการคอมพิวเตอร์ควอนตัมได้จากคอมพิวเตอร์ของตนเอง 

 

โดยไม่จำเป็นต้องเดินทางมาที่เมือง Kajaani ซึ่งสามารถเริ่มใช้งานได้ทันที โดยมีเครื่องมือหลักในการเขียนอัลกอริธึม คือ โปรแกรม Qiskit และ Cirq และที่สำคัญ คือ ภาคอุตสาหกรรมในทุก ๆ ภาคส่วนสามารถขอรับการเชื่อมต่อกับ LUMI ได้โดยไม่มีข้อจำกัดเรื่องขนาดและประเภทของอุตสาหกรรม 

 

ทั้งนี้ นาย Kimmo Koski กรรมการผู้จัดการของ CSC ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า “ควอนตัมและการประมวลผลประสิทธิภาพสูง เป็นเทคโนโลยี 2 เทคโนโลยีที่มีความสำคัญอย่างยิ่งยวดในการปูทางสู่อนาคต ซึ่ง LUMI เองถูกจัดเป็นหนึ่งในซูเปอร์คอมพิวเตอร์ที่ทรงพลังที่สุดในโลก และ LUMI มีศักยภาพในฐานะผู้สนับสนุนชั้นเยี่ยมสำหรับการคำนวณทั้งทางวิทยาศาสตร์และเชิงพาณิชย์” อีกทั้งปัจจุบัน VTT กำลังพัฒนาคอมพิวเตอร์ควอนตัมขนาด 20 คิวบิต และยังมีแผนพัฒนาอัปเกรดเป็น 50 คิวบิตในปี 2567 

 

ความร่วมมือของฟินแลนด์กับนานาประเทศ และแนวทางความร่วมมือกับประเทศไทย

 

ฟินแลนด์มีการพัฒนาคอมพิวเตอร์ควอนตัมขนาดใหญ่สูงขึ้นเรื่อย ๆ รุดหน้าแทบจะเป็นลำดับ 1 ของโลก อาจจะแซงหน้าจีน เยอรมนี ฝรั่งเศส อังกฤษ หรือสหรัฐอเมริกา โดยประเทศส่วนใหญ่เหล่านี้ (ยกเว้นจีน) ยังนำงบประมาณมาร่วมลงทุนเพื่อศึกษาวิจัยร่วมกับฟินแลนด์ทั้งสิ้น โดยเมื่อเดือนกันยายน 2566 ที่ผ่านมา VTT ได้มีความร่วมมือกับสหรัฐอเมริกา ด้าน biotech ควอนตัม และเทคโนโลยี 6G ในขณะที่บริษัท IQM Computer ของฟินแลนด์ได้ร่วมสร้างและพัฒนาเทคโนโลยีควอนตัม Leibniz Supercomputing Centre ในเยอรมนี 

 

อย่างไรก็ดี เพื่อไม่ให้ไทยตกขบวนรถไฟ (ที่นำโดยจีน สหรัฐอเมริกา และชาติตะวันตก) ไทยอาจพิจารณาเป็นฐานในการผลิตคอมพิวเตอร์และส่วนประกอบของควอนตัม รวมถึงบทบาทในการกำหนดค่ามาตรฐานทางมาตรวิทยาด้วยควอนตัมให้ได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติได้

 

ประโยชน์ของเทคโนโลยีควอนตัม :

 

ทั้งนี้ เทคโนโลยีควอนตัม สามารถนำไปใช้ประโยชน์ภายในประเทศในด้านต่าง ๆ ได้ดังนี้ 

 

(1) ด้านความมั่นคง เทคโนโลยีควอนตัมจะช่วยสร้างความมั่นคงด้านความปลอดภัยของข้อมูล ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลทางการทหาร ยุทธศาสตร์ชาติ หรือข้อมูลเชิงธุรกิจ ตลอดจนช่วยยกระดับการรักษาข้อมูลส่วนบุคคล เพราะการสื่อสารโดยใช้เทคโนโลยีควอนตัมสามารถปกป้องข้อมูลให้เป็นความลับโดยการเข้ารหัสผ่านเชิงควอนตัม ซึ่งข้อมูลต่าง ๆ ที่เข้ารหัสจะไม่สามารถโจรกรรมได้

 

(2) ด้านเศรษฐกิจ เทคโนโลยีควอนตัมเป็นเทคโนโลยีใหม่ที่มีราคาสูงมากและปัจจุบันยังอยู่ในระยะเริ่มต้น แต่ประเทศที่พัฒนาด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมวิทยาศาสตร์ทุ่มการลงทุนในด้านควอนตัมอย่างเต็มที่ นอกจากนี้ ยังมีแนวความคิดว่า ประเทศใดที่เข้าถึงก่อนประเทศนั้นย่อมได้เปรียบด้านการแข่งขัน เพราะเทคโนโลยีด้านควอนตัมถือเป็นเทคโนโลยีสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศ 

 

(3) ด้านสาธารณสุข เทคโนโลยีควอนตัมเป็นพื้นฐานในการผลิตเครื่องมือแพทย์ ช่วยในการวินิจฉัยโรคและคิดค้นยาที่เหมาะสมกับโรค ทำให้ต่อยอดในการรักษาได้อย่างรวดเร็ว แม่นยำและประหยัดค่าใช้จ่าย 

 

(4) ด้านสังคม เทคโนโลยีควอนตัมจะสามารถเข้ามาช่วยแก้ปัญหาต่าง ๆ เช่น การจราจร การบริหารจัดการน้ำและอากาศ รวมถึงการอำนวยความสะดวกด้าน Logistics ในภาพรวม นอกจากนี้ ยังช่วยสร้างโอกาสทางอาชีพนวัตกรใหม่ ๆ ในสังคมเพิ่มมากขึ้น เช่น นักเขียนโปรแกรมภาษาควอนตัม นักแปลภาษาควอนตัม เป็นต้น

 

(5) ด้านการศึกษา เทคโนโลยีควอนตัมจะช่วยกระตุ้นการเรียนรู้ สร้างสรรค์พัฒนาทักษะกระบวนการคิดของผู้เรียนให้เชื่อมโยงกับมาตรฐานโลก และยกระดับการศึกษาโดยรวมของสังคมให้มีคุณภาพสูงขึ้น และ

 

(6) ด้านสิ่งแวดล้อม ศักยภาพในการคำนวณของควอนตัมคอมพิวเตอร์ สามารถนำมาประยุกต์ใช้เพื่อแก้ปัญหาได้ เช่น การคำนวณเพื่อพัฒนาสูตรปุ๋ย การทำนายผลกระทบของสารเคมีต่อปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยการพัฒนานวัตกรรมที่ช่วยให้สังคมปลอดฟอสซิลและบรรลุเป้าหมายของการลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (ข้อมูล สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเฮลซิงกิ)

 

ที่มา globthailand

วันที่ 26 มกราคม 2567