ในยุคที่ค่าไฟมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ หลายคนจึงให้ความสนใจหาโซลาร์เซลล์มาติดตั้งมากขึ้น ผู้ประกอบการ SMEs หลายรายก็เริ่มทยอยติดตั้งกันมากขึ้นเป็นลำดับ เพื่อลดต้นทุนในการประกอบการ หรือแม้กระทั่งประชาชนทั่วไปเองก็ให้ความสนใจไม่แพ้กัน เพราะไม่อยากกังวลเรื่องค่าไฟ 

 

นอกจากนั้น ความสำคัญของไฟฟ้าในช่วงสถานการณ์วิกฤติก็เป็นเรื่องที่เราพบเห็นกันอยู่บ่อยครั้ง เช่นเวลาที่เกิดสถานการณ์น้ำท่วมเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะพื้นที่ในเมือง มักจะมีการตัดกระแสไฟฟ้า เพื่อความปลอดภัย แต่ผลกระทบที่ตามมาก็คือ พื้นที่นั้นจะไม่มีไฟฟ้าใช้ ดังนั้น ไฟฟ้าสำรองจะเป็นสิ่งจำเป็นมากในสถานการณ์เช่นนี้ ซึ่งเป็นสิ่งที่เรามักจะมองข้ามในสถานการณ์ปกติ

 

 

ในขณะเดียวกัน แม้ว่าจะเป็นพลังงานสะอาดที่ช่วยลดต้นทุนได้ก็ตาม แต่การลงทุนในครั้งแรกอาจต้องใช้เงินจำนวนที่ค่อนข้างมาก ทำให้หลายๆ คนเกิดความลังเลว่าจะติดดีไหม คุ้มค่าหรือไม่ ต้องใช้เงินขนาดไหน ต้องดูแลอย่างไร ฯลฯ กลุ่มผู้ประกอบการขนาดเล็กที่ยังมีกำลังทรัพย์ค่อนข้างจำกัด ก็ต้องพิจารณาอย่างถี่ถ้วนเรื่องความคุ้มทุน ซึ่งจะใช้ระยะเวลาพอสมควร จึงมักจะวางเรื่องนี้ไว้เป็น Priority หลัง ทั้ง ๆ ที่เรื่องนี้เป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะหมายถึงความยั่งยืนของการดำเนินธุรกิจในระยะยาว

 

จะติดตั้งโซลาร์เซลล์ต้องรู้อะไรบ้าง :

 

ควรทราบเรื่องพื้นฐานต่าง ๆ ก่อน เพื่อเวลาไปคุยกับผู้ให้บริการติดตั้งทำได้ง่ายกว่าเดิม ช่วยให้ตัดสินใจเลือกรูปแบบโซลาร์เซลล์ และเรื่องการติดตั้งได้ง่ายขึ้น โดยสรุปแล้วควรรู้ 7 เรื่องนี้ ได้แก่

 

(1)รู้จักประเภทของโซลาร์เซลล์ ซึ่งแบ่งเป็น 3 รูปแบบด้วยกัน :

 

1.1)ระบบโซลาร์เซลล์แบบ On Grid :

ระบบนี้จะเป็นลักษณะการใช้งานร่วมกันระหว่างไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์ และไฟฟ้าจากการไฟฟ้า ซึ่งจะมีตัว Inverter เป็นตัวแปลงกระแสไฟฟ้าสำหรับการใช้งาน โดยจะเลือกใช้ไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์ในช่วงกลางวัน เมื่อเข้าสู่ช่วงกลางคืนหรือช่วงที่แสงอาทิตย์หมด ระบบจะสลับไปใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าอัตโนมัติ ระบบ On Grid ได้รับความนิยมค่อนข้างมาก เพราะลงทุนไม่สูงมากนัก เหมาะกับผู้ใช้ที่ต้องการประหยัดไฟที่ใช้ในตอนกลางวัน

 

1.2)ระบบโซลาร์เซลล์แบบ Off Grid :

เป็นระบบที่จะไม่มีการทำงานร่วมกับไฟฟ้าจากการไฟฟ้าเลย โดยจะมีการเพิ่มแบตเตอรี่เข้ามาในระบบ เพื่อทำหน้าที่เก็บไฟฟ้าที่ผลิตได้จากโซลาร์เซลล์ เป็นลักษณะการผลิตไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์เพื่อใช้งาน 100% ระบบนี้จะมีต้นทุนที่ค่อนข้างสูง โดยเฉพาะในส่วนของแบตเตอรี่ที่มีราคาค่อนข้างแพง ยิ่งมีความจุมากเท่าไหร่ ก็แพงมากขึ้นเท่านั้น เหมาะสำหรับคนที่เน้นใช้งานเฉพาะที่ และไม่มีไฟฟ้าจากการไฟฟ้าเข้าถึง

 

1.3)ระบบโซลาร์เซลล์แบบ Hybrid :

ระบบที่เอาแบบ On Grid และ Off Grid มาทำงานร่วมกัน ซึ่งระบบนี้จะมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง แต่ก็สะดวกสบายขึ้น เพราะจะมีแบตเตอรี่สำหรับจัดเก็บไฟฟ้าที่ผลิตได้ และส่งต่อไปใช้งาน และเมื่อแบตเตอรี่หมด ก็สามารถสลับไปใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าได้แบบอัตโนมัติ นอกจากนี้ยังสามารถเลือกสลับการใช้งานไปอีกระบบได้อีกด้วย แบบนี้ก็จะเหมาะกับคนที่มีงบประมาณค่อนข้างมาก และต้องพร้อมในเรื่องของการจ่ายค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาในอนาคตอีกด้วย

 

(2)คำนวณขนาดของระบบโซลาร์เซลล์ที่ต้องการใช้ :

 

เรื่องขนาดของระบบโซลาร์เซลล์จะเป็นตัวกำหนดค่าใช้จ่ายที่เราต้องจ่าย รวมถึงระยะเวลาการคุ้มทุน ซึ่งถ้าใครไม่รู้จะคำนวณแบบไหนจริงๆ ผู้ให้บริการติดตั้งโซลาร์เซลล์ส่วนใหญ่ก็จะสามารถช่วยคำนวณให้ได้ โดยอิงตามความต้องการของเรานั่นเอง แต่ถ้าเราสามารถคำนวณได้เองก่อน ก็จะช่วยให้เราทราบความต้องการใช้ไฟฟ้าของเราคร่าว ๆ และจะทราบค่าใช้จ่ายในเบื้องต้น เพื่อไปสืบหาราคาจากผู้ให้บริการได้ก่อน

 

 

สำหรับวิธีการคำนวณนั้น ให้เริ่มจากหาจำนวนหน่วยไฟฟ้าที่เราใช้ในแต่ละเดือนก่อน เอาแบบเฉลี่ยก็ได้ ถ้าถามว่าแล้วจะรู้จากไหน ก็ง่ายๆ ครับ ดูจากบิลค่าไฟฟ่า หรือใน App.การไฟฟ้าก็ได้ จะมีบอกข้อมูลส่วนนี้ จากนั้นก็มาดูว่า แผงโซลาร์เซลล์ที่เราจะซื้อมาใช้นั้นเราต้องใช้ขนาดไหน ถึงจะผลิตไฟฟ้าได้ตามจำนวนหน่วยการใช้งานของเรา อันนี้ต้องบอกก่อนว่า ปกติแล้วเราจะไม่คำนวณว่าจะต้องใช้แผงมากแค่ไหน 

 

ถึงจะผลิตไฟฟ้าเท่ากับที่เราใช้ได้ เพราะถ้าจะต้องผลิตได้ขนาดนั้น ค่าใช้จ่ายคงหลายล้านบาท ซึ่งมากเกินไป เราจะอ้างอิงแค่ว่า เรามีงบเท่าไหร่ เพื่อเลือกแผงโซลาร์เซลล์ แล้วหาตัวเลขออกมาว่าเราจะประหยัดไฟฟ้าได้เท่าไหร่ ก็ให้เอาตัวเลขในเว็บไซต์ต่าง ๆ ที่ลงไว้ก็ได้ ดูว่าเขามีขนาดการผลิตไฟฟ้าเท่าไหร่ให้เราเลือกบ้าง 

 

เช่น ผลิตไฟฟ้าได้ 3KW ราคา 120,000 บาท, 5KW ราคา 170,000 บาท เป็นต้น เมื่อได้ตัวเลขการผลิตไฟฟ้าแล้ว ให้เอาไปคูณระยะเวลาที่ผลิตไฟฟ้าได้ต่อวัน ปกติตัวเลขจะเฉลี่ยอยู่ที่ 4.5 ตัวอย่างเช่น เรามีงบอยู่ 120,000 บาท ก็ต้องเลือกที่ 3KW

 

3 KW x 4.5 = 13.5 หน่วยต่อวัน ดังนั้น 1 เดือนเราจะผลิตไฟฟ้าใช้เองได้ประมาณ 405 หน่วยต่อเดือน

แบบนี้เราจะประหยัดไฟฟ้า 1 เดือนได้เท่าไหร่

 

ก็ให้เอาไฟฟ้าที่เราผลิตได้ 405 หน่วยต่อเดือน x ค่าไฟฟ้าเฉลี่ย 4.4 บาท ได้ออกมาที่ 1,782 บาท ซึ่งตัวเลขนี้ก็เป็นค่าเฉลี่ยเท่านั้นนะครับ เพราะในความเป็นจริง เราอาจจะไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้เต็ม 100% ตามที่เราคำนวณมา เนื่องจากจะมีปัจจัยอื่น ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ไม่ว่าจะเป็น ฝนตก แดดไม่มี หรือแดดมีแต่น้อยมาก รวมถึงความผิดปกติหรือเสียหายของแผงโซลาร์เซลล์ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ด้วย

 

คำถามต่อไป แบบนี้เราจะคืนทุนเมื่อไหร่

ก็ให้เอาราคาค่าติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์มา ในตัวอย่างนี้ก็ 120,000 บาท แล้วก็เอาค่าไฟฟ้าที่เราประหยัดได้มา โดยเปลี่ยนเป็นต่อปีก่อน 1,782 x 12 = 21,384 บาท มาตั้งหารกับค่าติดตั้ง

120,000 บาท หารด้วย 21,384 บาท จะได้ออกมาที่ 5.6 ปี 

 

 

ซึ่งระยะเวลาคืนทุนก็อยู่ที่ 5 ปีครึ่ง แต่ในความเป็นจริงอาจจะประมาณ 6 ปี เพราะมีปัจจัยอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง หลังจากคืนทุนแล้ว หลังจากนี้ก็เป็นกำไรล้วน ๆ ครับ ซึ่งอันนี้ต้องพิจารณาเอาเองว่า ถ้าตัวเลขออกมาแบบนี้แล้ว คุณคิดว่าจะลงทุนติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์หรือไม่

 

(3)หลังคาบ้าน ทิศทางของการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ :

 

เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ต้องพิจารณาก่อน ซึ่งเรื่องนี้เราอาจจะไม่สามารถประเมินเองได้ ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญที่จะเข้ามาดูว่า หลังคาบ้านของเราสามารถติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ได้หรือไม่ มีพื้นที่เพียงพอหรือไม่ ถ้าบ้านเรามีขนาดใหญ่ พื้นที่ในการติดตั้งแผงนั้นก็ใหญ่ไปด้วย ทำให้เราสามารถเลือกจำนวนการผลิตไฟฟ้าได้จำนวนมาก ๆ ได้ แต่ถ้าหลังคาบ้านเรามีขนาดเล็ก อาจจะต้องพิจารณาหาจุดติดตั้งแผงโซลลาร์เซลล์ในตำแหน่งอื่น ๆ ร่วมด้วย

 

เมื่อพื้นที่พร้อมแล้ว ก็ต้องตรวจสอบต่อว่า โครงสร้างหลังคามีความแข็งแรงพอที่จะติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์หรือไม่ จากนั้นก็ต้องดูทิศทางการวางแผงโซลาร์เซลล์ที่เหมาะสมและดีที่สุด เพื่อให้สามารถผลิตไฟฟ้าได้มากที่สุดนั่นเอง ซึ่งทั้งหมดนี้แนะนำให้ทางผู้ให้บริการติดตั้งเป็นผู้สำรวจตรวจสอบจะดีที่สุด

 

(4)ติดโซลาร์เซลล์ต้องขออนุญาตด้วย :

 

ในการติดตั้งโซลาร์เซลล์เราในฐานะเจ้าของบ้านต้องทำการขออนุญาตจากหน่วยงานภาครัฐด้วย ซึ่งจะประกอบไปด้วย เขต หรือเทศบาล การไฟฟ้า (นครหลวง หรือส่วนภูมิภาค) และคณะกรรมการกองกำกับกิจการพลังงาน (หากติดตั้งโซล่าเซลล์ที่มีกำลังผลิตติดตั้งไม่ถึง 1000 kVA หรือประมาณ 800 kW จะต้องยื่นขอยกเว้นการขอใบอนุญาตจากสำนักงาน คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน)

 

ดูชื่อหน่วยงานต่าง ๆ แล้ว ต้องบอกว่าอาจจะยุ่งยากสำหรับบางท่าน ส่วนนี้ผู้ให้บริการติดตั้งโซลาร์เซลล์ส่วนใหญ่ จะเรียกว่าเกือบทุกเจ้าก็ได้ จะมีบริการจัดการยื่นขออนุญาตให้ทั้งหมด ค่าใช้จ่ายจะรวมกับค่าติดตั้งทั้งหมดแล้ว ซึ่งเราก็เพียงแต่เตรียมเอกสารตามที่ผู้ให้บริการแจ้งมาเท่านั้น แต่ถ้าใครอยากทำเอง ก็สามารถยื่นขอจากทุกหน่วยงานได้เองเช่นกัน

 

(5)การรับประกัน และการดูแลหลังการขายสำคัญมาก :

 

เรื่องการรับประกัน ต้องย้ำกันเลยว่าสำคัญมาก เพราะแผงโซลาร์เซลล์และอุปกรณ์ต่าง ๆ ในระบบนั้น หากมีอันไหนทำงานผิดปกติ จะไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้เลย แนะนำว่าก่อนจะใช้บริการจากรายไหน ให้ดูว่าเขามีระยะเวลาการรับประกันนานแค่ไหน ยิ่งนานยิ่งดี บางเจ้าที่ราคาสูงหน่อย แต่ได้การรับประกันที่ยาวนานขึ้น แบบนี้ก็ควรจะพิจารณาเลือกใช้บริการเป็นอันดับต้น ๆ และอย่าลืมดูเงื่อนไขการรับประกันด้วยว่ามีอะไรบ้าง ส่วนนี้มักจะไม่ค่อยอ่านกัน แนะนำให้อ่านแบบละเอียด ถ้าไม่เข้าใจตรงไหน หรือมีข้อสงสัยให้สอบถามผู้ให้บริการทันที

 

นอกจากการรับประกันแล้ว บริการหลังการขายก็สำคัญมาก มีผู้ให้บริการหลายเจ้ามีบริการตรวจเช็คระบบตามรอบ รวมถึงมีการให้บริการทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์ด้วย หลายคนอาจจะสงสัยว่าเราต้องทำตามสะอาดด้วยเหรอ ตอบเลยว่า ต้องทำความสะอาดครับ เพราะถ้าแผงโซลาร์เซลล์สกปรก จะทำให้ประสิทธิภาพในการรับแสงน้อยลง ระบบก็จะผลิตไฟฟ้าได้น้อยลงตามไปด้วย อาจจะมีคนสงสัยว่า แผงโซลาร์เซลล์มันสกปรกได้ด้วยเหรอ อยู่บนหลังคาไม่น่าจะสกปรก บอกเลยว่าสกปรกครับ 

 

ยิ่งนานวันก็ยิ่งสกปรกมากขึ้นด้วย มีการสะสมทับถมของเศษฝุ่นต่างๆ รวมถึงมีพวกขี้นก หรือเศษของวัสดุบางอย่างที่ลอยมาติดบนแผงได้ด้วย ดังนั้น อย่าลืมดูด้วยว่า มีบริการดูแลในส่วนของการทำความสะอาดให้หรือไม่ ให้กี่ปี และถ้าหมดระยะการให้บริการตามการรับประกันแล้ว หลังจากนี้คิดค่าบริการทำความสะอาดเท่าไหร่ เพราะยังไงเราก็ต้องใช้บริการครับ ไม่แนะนำให้ทำเองนะครับ เพราะนอกจากจะเสี่ยงอันตรายแล้ว ยังเสี่ยงต่อการไปทำให้แผงโซลาร์เซลล์เสียหายหรือชำรุดได้อีกด้วย ให้ผู้เชี่ยวชาญเขาทำจะดีกว่า

 

(6)ติดโซลาร์เซลล์ราคาเท่าไหร่ :

 

ต้องบอกว่ามีหลายขนาด หลายราคาครับ ขอหยิบเอาราคาคร่าว ๆ มาเป็นแนวทางให้ก็แล้วกัน ซึ่งราคาจริงอาจจะแตกต่างจากนี้ได้ทั้งถูกกว่าและแพงกว่า อยู่ที่คุณภาพของอุปกรณ์ การบริการ ระยะเวลาการรับประกัน รวมถึงผู้ให้บริการที่มีการกำหนดราคาที่แตกต่างกันไป ก็เอาไว้พอเป็นแนวทางนะครับ

 

ราคาที่แสดงนี้ ปกติจะรวมค่าบริการต่าง ๆ เอาไว้ด้วย เช่น ค่าขออนุญาตจากหน่วยงานต่าง ๆ ค่าบริการตรวจเช็คระบบตามรอบ และค่าบริการทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์ ซึ่งแน่นอนว่าผู้ให้บริการบางรายอาจจะมีเงื่อนไขต่าง ๆ ที่แตกต่างไปจากนี้ แนะนำให้ดูรายละเอียด หรือสอบถามให้เรียบร้อยก่อนเซ็นสัญญาใช้บริการนะครับ

 

(7)มีสินเชื่อสำหรับติดตั้งโซลาร์เซลล์หรือไม่ อยากผ่อนรายเดือน :

 

ตอบเลยว่ามีครับ ธนาคารส่วนใหญ่จะมีบริการสินเชื่อส่วนนี้เอาไว้ให้ ซึ่งถ้าเป็นลักษณะการผ่อนรายเดือน อาจจะต้องจ่ายในราคาที่เพิ่มจากราคาปกติประมาณ 10–20% ก็ถือว่าเป็นดอกเบี้ยนั่นเอง อาจจะผ่อนได้ 10 เดือน เดือนละเท่ากัน หรือบางธนาคารก็จะเป็นในลักษณะสินเชื่อแบบมีหลักทรัพย์ค้ำประกัน แต่จะสามารถผ่อนชำระได้ระยะเวลาที่นานขึ้น เช่น 5 ปี หรือ 60 เดือน ซึ่งแบบนี้ก็จะช่วยเรื่องของการลงทุนได้ค่อนข้างเยอะ เสมือนว่าเราผ่อนจ่ายค่าไฟล่วงหน้านั่นเอง ใครสนใจก็ลองติดต่อกับธนาคารต่าง ๆ ได้เลย

 

สำหรับผู้ประกอบการที่สนใจติดตั้ง Solar Rooftop หรือต้องการปรับเปลี่ยนกระบวนการเพื่อมุ่งสู่ธุรกิจสีเขียว แต่ยังมีข้อจำกัดเรื่องเงินทุน ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย หรือ SME D Bank มีสินเชื่อ SME Green Productivity สนับสนุนแหล่งเงินทุนให้แก่ผู้ประกอบการ SME เพื่อยกระดับและเปลี่ยนผ่านไปสู่อุตสาหกรรมสีเขียว 

 

โดยจะคิดอัตราดอกเบี้ยที่ 3% ต่อปี คงที่ 3 ปีแรก วงเงินสูงสุด 10 ล้านบาท ผ่อนนานสูงสุด 10 ปี ปลอดชำระเงินต้นสูงสุด 12 เดือน ซึ่งผู้ประกอบการจะมีหรือไม่มีหลักทรัพย์ค้ำประกันก็กู้ได้ โดยสามารถใช้ บสย.ค้ำประกันสูงสุดถึง 10 ล้านบาท และฟรีค่าธรรมเนียม บสย.4 ปีแรก ทั้งนี้ เงื่อนไขต่าง ๆ จะเป็นไปตามที่ธนาคารกำหนด เช่น ต้องจดทะเบียนในประเทศไทย ทำธุรกิจมาไม่น้อยกว่า 3 ปี ซึ่งสามารถนับรวมประสบการณ์การบริหารธุรกิจของผู้บริหารได้ เป็นต้น สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ Call Center โทร. 1357

 

ทั้งหมดนี้ เป็นเรื่องที่เราควรจะรู้หลัก ๆ ก่อนการตัดสินใจที่จะติดตั้งโซลาร์เซลล์ เชื่อว่าการติดตั้งโซลาร์เซลล์นั้นจะอยู่ที่เรื่องของความคุ้มค่าในระยะยาวมากที่สุด ซึ่งบ้าน 1 หลังใครที่จะอาศัยอยู่เกิน 10 ปี และมีงบประมาณในการลงทุน บอกเลยว่ายังไงก็คุ้มค่าครับ ยิ่งใช้นานก็ยิ่งคุ้ม ส่วนใครที่มักจะไม่ได้อยู่บ้านนาน ๆ บางคนอยู่แค่ 5 ปี ก็ย้ายแล้ว แบบนี้แนะนำว่าไม่ควรลงทุน เพราะไม่คุ้มค่าครับ ยกเว้นว่าจะเอาไว้ติดบ้าน เพื่อช่วยให้การขายบ้านง่ายขึ้น คนซื้อต่อตัดสินใจง่าย แบบนี้ก็บวกเขาไปในราคาขายบ้านก็เป็นอีกแนวทางหนึ่งที่น่าสนใจ (https://www.thaichamber.org/news/view/510/3192/?utm_source=lineoa&utm_medium=artwork&utm_campaign=smthn_solarcell&utm_id=line_smthn_solarcell)

 

ที่มา thaichamber.org

วันที่ 4 ตุลาคม 2567