ออสเตรเลีย ประเทศมหาอำนาจขนาดกลางที่มีสายสัมพันธ์ใกล้ชิดกับไทยมานานนับถึงวันนี้ก็ 73 ปี แถมทำเลที่ตั้งไม่ได้ห่างไกล ติดกับภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของเรานี่เอง พูดภาษาวัยรุ่นเขาว่า "ออสเตรเลียก็แค่หน้าปากซอย"

 

World Pulse เคยเขียนถึงออสเตรเลียอยู่บ่อยครั้ง แถมเมื่อต้นปีก่อนได้มีโอกาสไปเยือนถึงสองคราในวาระที่รัฐบาลแคนเบอร์ราเป็นเจ้าภาพการประชุมผู้นำอาเซียน-ออสเตรเลียสมัยพิเศษที่นครเมลเบิร์น ครั้นสถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดปาฐกถาพิเศษเกี่ยวกับประเทศนี้ขึ้นเมื่อวันก่อน ไหนเลยจะพลาดได้ 

 

การสัมมนาวิชาการ Asia Forward ครั้งที่ 1 เปิดฉากด้วยหัวข้อ “ไทย-ออสเตรเลีย: โอกาสและความท้าทายในโลกที่ผันผวน”  โดย อาจารี ศรีรัตนบัลล์ เอกอัครราชทูตไทยประจำออสเตรเลีย ชี้ให้เห็นความน่าสนใจของออสเตรเลียในมุมมองของไทย กล่าวคือภายใต้สภาพแวดล้อมโลกที่ผันผวนจากการแข่งขันด้านภูมิรัฐศาสตร์ระหว่างสหรัฐกับจีน ว่าที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ จะสาบานตนรับตำแหน่งในไม่กี่วันนี้ คาดว่าความตึงเครียดจะเพิ่มมากขึ้น ผนวกกับความท้าทายต่อระเบียบโลกแบบพหุภาคีนิยม  ความขัดแย้งในยูเครน ตะวันออกกลาง การมาของดิสรัปทีฟเทคโนโลยี การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ  ขณะที่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีข้อน่ากังวลเรื่องทะเลจีนใต้ 

 

ไทยเองก็มีความท้าทายภายใน เช่น การเป็นสังคมสูงวัย อาชญากรรม ยาเสพติด มิจฉาชีพออนไลน์ ฝุ่น PM2.5 ภัยธรรมชาติ ความจำเป็นต้องเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตทั้งภาคเกษตรและอุตสาหกรรม  ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ปรับการค้าการลงทุนให้หลากหลาย เพิ่มความสามารถในการแข่งขันและปรับตัว  เหล่านี้เป็นเรื่องที่ไทยต้องเตรียมตัวและฟันฝ่า จำเป็นอย่างยิ่งที่ไทยต้องร่วมมือกับเพื่อนฝูงและหุ้นส่วน แน่นอนว่าออสเตรเลียคือหนึ่งในนั้นที่ไทยสามารถร่วมงานด้วยได้ ประกอบกับในปี 2023 ออสเตรเลียมียุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชียตะวันออกเฉียงใต้สู่ปี 2040 เรียกได้ว่า ทิศทางสอดรับกันพอดี 

 

ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างไทยกับออสเตรเลียนั้นแข็งแกร่งมาก ความตกลงการค้าเสรีไทย-ออสเตรเลีย (TAFTA) ที่ครบรอบ 20 ปีในปีนี้ ถือเป็นเอฟทีเอที่แข็งแกร่งที่สุดอันหนึ่งของไทย แม้แต่ในช่วงโควิด-19 ระบาดการค้าระหว่างสองประเทศยังเพิ่มขึ้น ปี 2023 รวมที่ประมาณ 30,000 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย เพิ่มขึ้น 12% จากปี 2022 การลงทุนอยู่ที่ราว 13,000 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย บริษัทไทยเข้าไปลงทุนด้านพลังงาน อาหาร ยานยนต์ โรงแรมและท่องเที่ยว อสังหาริมทรัพย์ ยา และโทรคมนาคม ส่วนธุรกิจออสเตรเลียเข้ามาลงทุนในไทยทั้งภาคการผลิต ยานยนต์ อาหาร โลจิสติกส์ บริการให้คำปรึกษา วิศวกรรม และอื่นๆ 

 

สิ่งที่เป็นพื้นฐานความสัมพันธ์อันเข้มข้นระหว่างกันคือความสัมพันธ์ระหว่างประชาชนกับประชาชน คนไทยอาศัยอยู่ในออสเตรเลียราว 100,000 คน มาจากทุกจังหวัดของไทยอยู่ในทุกรัฐและเขตแดนของออสเตรเลีย ถือเป็นชุมชนไทยโพ้นทะเลใหญ่อันดับสอง นักเรียนนักศึกษาไทยมีจำนวนกว่า 23,000 คน เป็นนักศึกษาต่างชาติใหญ่อันดับแปดของออสเตรเลีย ส่วนชุมชนชาวออสเตรเลียในประเทศไทยแม้ไม่ใหญ่แต่นักท่องเที่ยวมาไทยมาก ในปี 2024 ตัวเลขอยู่ที่ 775,010 คน เพิ่มขึ้น 12.5% จากปี 2023 

 

ที่จะไม่พูดถึงไม่ได้เลยคือออสเตรเลียเป็นประเทศแรกๆ ที่สนับสนุนให้ไทยเข้าเป็นสมาชิกองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (โออีซีดี) เมื่อมองไปข้างหน้าทั้งไทยและออสเตรเลียสามารถร่วมมือกันได้อีกเพื่อขยายโอกาส รับมือความท้าทายร่วม โดยอาศัยพื้นฐานที่มีจากการเป็นหุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์แล้วกระชับความร่วมมือให้แข็งแกร่งยิ่งขึ้นได้ใน 5 ด้าน ได้แก่    

 

1) ด้านการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ไม่ว่าจะเป็นระหว่างรัฐบาล มหาวิทยาลัย ภาคเอกชน หรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกกลุ่ม 

 

2) ส่งเสริมสร้างเครือข่ายสตาร์ทอัพและเอสเอ็มอี 

 

3) ส่งเสริมความร่วมมือด้านการศึกษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ยุคนี้ทักษะใหม่ๆ เป็นที่ต้องการมากโดยเฉพาะทักษะด้านเอไอ 

 

4) ส่งเสริมการลงทุนตามยุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เน้น 10 สาขาสำคัญ ที่ไทยมีศักยภาพมากมี 4 สาขาคือ อาหารและเกษตร, การเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสีเขียว, การศึกษาและพัฒนาทักษะ และเศรษฐกิจดิจิทัล ส่วนอีก 6 สาขาก็มีโอกาส เช่น ด้านทรัพยากร โครงสร้างพื้นฐาน การดูแลสุขภาพ อุตสาหกรรมสร้างสรรค์ 5) การส่งเสริมความร่วมมือนอกเหนือจากกรอบทวิภาคี เช่น สนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืนนอกเหนือจากภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไปไกลถึงหมู่เกาะแปซิฟิก ความเชี่ยวชาญเชิงเทคนิคของไทยมีประโยชน์ต่อออสเตรเลียในการทำงานร่วมกับพันธมิตรในพื้นที่ดังกล่าวได้ 

 

จากโอกาสทั้งห้าด้าน ทูตอาจารีให้คำมั่นว่าสถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงแคนเบอร์ราพร้อมที่จะช่วยประสานและอำนวยความสะดวกให้เกิดความร่วมมือใหม่ๆ ระหว่างไทยกับออสเตรเลีย 

 

ได้ยินท่านทูตพูดอย่างนี้เห็นทีนักธุรกิจไทยต้องรีบต่อยอด ฉวยโอกาสที่ออสเตรเลียเองก็ตระหนักดีว่าเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คือเพื่อนบ้านใกล้ชิด เรียกว่าจังหวะนี้ดีที่สุดแล้ว 

 

ที่มา กรุงเทพธุรกิจ

วันที่ 16 มกราคม 2568