ข้อมูลจากสำนักงานกำกับดูแลคนเข้าเมืองล่าสุดเมื่อต้นเดือนมีนาคม 2025 พบว่า ญี่ปุ่นมีจำนวนประชากรต่างชาติอาศัยในประเทศสูงถึง 3.77 ล้านคน เพิ่มขึ้นประมาณ 358,000 คน หรือ 10.5% จากตอนสิ้นปี 2023 ซึ่งทำนิวไฮติดต่อกันเป็นปีที่สาม

 

หมายความว่า ญี่ปุ่นมีประชากรต่างชาติเพิ่มขึ้นราว 1 ล้านคน ช่วงสามปีที่ผ่านมา

 

ขณะที่สถาบันวิจัยประชากรและความมั่นคงทางสังคมแห่งชาติญี่ปุ่น คาดการณ์ว่า ภายในปี 2067 ญี่ปุ่นจะมีสัดส่วนของจำนวนประชากรต่างชาติเกิน 10% ของประชากรทั้งหมด อย่างไรก็ตาม ด้วยอัตราการเกิดที่ต่ำกว่าคาด ช่วงเวลาดังกล่าวอาจมาถึงเร็วขึ้นกว่าที่คาดการณ์ไว้ด้วย

 

ประชากรต่างชาติที่เพิ่มขึ้นในประเทศญี่ปุ่น นอกจากคนต่างชาติที่แต่งงานไปอยู่ญี่ปุ่น ส่วนใหญ่ก็เป็นการเพิ่มขึ้นของกลุ่มแรงงานทักษะที่เข้ามาทำงานในญี่ปุ่น ผ่านโครงการวีซ่าแรงงานทักษะเฉพาะทาง (Specified Skilled Worker) ซึ่งมีการมอบวีซ่าดังกล่าวเพิ่มขึ้น 36.5% นับจากสิ้นปี 2023 และมีการมอบวีซ่าผู้เชี่ยวชาญ (Highly Skilled Professional) เพิ่มขึ้น 19.8% ในช่วงเวลาเดียวกัน

 

ข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุข แรงงานและสวัสดิการญี่ปุ่น เผยแพร่เมื่อวันที่ 31 มกราคม 2025 ระบุว่า ญี่ปุ่นมีแรงงานต่างชาติคิดเป็น 3.4% ของจำนวนแรงงานทั้งหมด

 

โดยในเดือนตุลาคม 2024 ที่ผ่านมา ญี่ปุ่นมีจำนวนแรงงานต่างชาติทั้งหมดเป็น 2.3 ล้านคน ซึ่งสถาบันนโยบายและการฝึกอบรมแรงงานแห่งประเทศญี่ปุ่น ประมาณการไว้ว่าในปี 2025 จำนวนแรงงานต่างชาติจะเพิ่มขึ้นอีกเป็น 2.36 ล้านคน

 

เมื่อแบ่งตามสัญชาติพบว่า แรงงานต่างชาติส่วนใหญ่เป็นแรงงานจากเวียดนาม 570,000 คน คิดเป็นสัดส่วน 24.8% ตามด้วยจีน 400,000 คน คิดเป็น 17.8% และฟิลิปปินส์ 240,000 คน สัดส่วน 10.7%

 

หากพิจารณาการเติบโตของจำนวนแรงงาน โดยแบ่งตามสัญชาติพบว่า แรงงานเมียนมา มีอัตราการเติบโตมากสุด 61% เมื่อเทียบเป็นรายปี (YOY) ตามด้วยแรงงานอินโดนีเซีย ซึ่งเพิ่มขึ้น 39.5% และศรีลังกาเพิ่มขึ้น 33.7%

 

อย่างไรก็ดี หากมองในมุมของภาคอุตสาหกรรมพบว่า แรงงานต่างชาติส่วนใหญ่ทำงานในภาคการผลิต มากสุด 590,000 คน คิดเป็นสัดส่วน 26.0% ตามด้วยภาคบริการ 350,000 คน คิดเป็นสัดส่วน 15.4% และค้าส่งและค้าปลีกที่ 290,000 คน หรือ 13.0%

 

และพบว่า ภาคบริการสาธารณสุขและสังคมสงเคราะห์ พยาบาลดูแลผู้สูงอายุ มีการจ้างแรงงานต่างชาติเพิ่มขึ้นมากสุดที่ 28.1% เมื่อเทียบเป็นรายปี (YOY) ตามด้วยภาคก่อสร้าง ซึ่งจ้างแรงงานต่างชาติเพิ่มขึ้น 22.7% โรงแรมและร้านอาหารโต 16.9%

 

เจ้าหน้าที่กระทรวงสาธารณสุข แรงงานและสวัสดิการญี่ปุ่นกล่าวว่า เหตุผลที่แรงงานต่างชาติส่วนใหญ่เลือกมาทำงานในญี่ปุ่น แทนที่จะเป็นไต้หวัน หรือเกาหลีใต้ เป็นเพราะว่าญี่ปุ่นมีระบบที่ยอมรับแรงงานและมีความปลอดภัยสาธารณะ (Public Safety) โดยรัฐบาลญี่ปุ่นให้ความช่วยเหลือแรงงานต่างชาติอย่างเต็มที่ มีการตั้งศูนย์ให้คำปรึกษาแรงงานต่างชาติตามหน่วยงานระดับชาติและหน่วยงานระดับท้องถิ่นเพิ่มขึ้นเป็น 261 จุดในปี 2023 จาก 139 จุดในปี 2019 นอกจากนี้ รัฐบาลยังเล็งเพิ่มสถานศึกษาภาษาญี่ปุ่นอีก 20% เป็น 2,727 แห่งในอีก 5 ปีข้างหน้า เพื่อรองรับการให้บริการกับแรงงานต่างชาติ

 

นอกจากนี้ รัฐบาลกำลังพิจารณาทบทวนโครงการแรงงานทักษะเฉพาะทาง โดยจะยอมให้ชาวต่างชาติทำงานเพิ่มเติมได้ในอีก 4 สาขา เช่น พนักงานขับรถแท็กซี่ และพนักงานเดินรถไฟ

 

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ

วันที่ 22 มีนาคม 2568