กฎระเบียบใหม่ของสหภาพยุโรป (EU) ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อยับยั้งการตัดไม้ทำลายป่านั้น เสี่ยงที่จะส่งผลกระทบเป็นวงกว้างในภาคยางพาราของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งแต่เกษตรกรรายย่อย 30,000 รายของกัมพูชา ไปจนถึงกลุ่มผู้ส่งออกรายใหญ่ในไทยและมาเลเซีย

 

สำนักข่าวนิกเกอิ เอเชียรายงานว่า กฎหมายสินค้าปลอดการตัดไม้ทำลายป่า ของ สหภาพยุโรป (EU Deforestation Regulation : EUDR) มีวัตถุประสงค์เพื่อสั่ง ห้ามนำเข้าสินค้าโภคภัณฑ์ ทั้งหมด 7 ชนิด ได้แก่

1. วัว 

2. โกโก้ 

3. กาแฟ 

4. น้ำมันปาล์ม 

5. ยาง

6. ถั่วเหลือง 

7. และไม้ 

 

หากสินค้าเหล่านี้มาจากที่ดินที่เกิดจากการตัดไม้ทำลายป่าหลังวันที่ 31 ธ.ค. 2563

 

บริษัทต่าง ๆ ที่ดูแลด้านการนำเข้าดังกล่าวจะต้องจัดหา "ข้อมูลที่เป็นข้อสรุปและพิสูจน์ได้" ในการอธิบายห่วงโซ่อุปทานของตนเอง เช่น ข้อมูลตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ที่ใช้ในการเพาะปลูกผลิตภัณฑ์เพื่อรับรองว่าผลิตภัณฑ์เหล่านั้นสอดคล้องกับกฎระเบียบ

 

กฎหมาย EUDR จะมีผลบังคับใช้สำหรับบริษัทขนาดใหญ่ในเดือนธ.ค. 2567 และมิ.ย. 2568 สำหรับบริษัทขนาดเล็ก โดยกลุ่มผู้ที่ไม่เห็นด้วยกับกฎหมายดังกล่าวในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มองว่า กฎหมายดังกล่าวจะกระทบกลุ่มเกษตรกรรายย่อยมากเป็นพิเศษ แต่ไม่สามารถแก้ปัญหาเกี่ยวกับบทบาทของยางที่มีต่อการตัดไม้ทำลายป่าได้มากพอ

 

นายฌอง คริสตอฟ ดีปาร์ นักปฐพีวิทยาในกัมพูชาระบุว่า กฎหมาย EUDR จะส่งผลกระทบต่อเกษตรกรของกัมพูชาอย่างมาก

 

"ความเสี่ยงคือเกษตรรายเล็กจะลดน้อยลงเพราะมีข้อกำหนดมากเกินไป รวมถึงต้องใช้ความพยายามมากเกินไปในการจับตาและติดตามยางที่พวกเขาเพาะปลูก" นายดีปาร์กล่าว พร้อมระบุเสริมว่า "กรณีดังกล่าวจะทำให้เหลือเฉพาะองค์กรรายใหญ่ที่มีทรัพยากรในการปฏิบัติตามกฎหมาย"

 

ในมาเลเซียก็มีข้อวิตกกังวลลักษณะเดียวกัน โดยมาเลเซียดำเนินการตามอินโดนีเซียในการเจรจากับ EU เกี่ยวกับกฎระเบียบเรื่องการตัดไม้ทำลายป่า เนื่องจากมาเลเซียและอินโดนีเซียกังวลเกี่ยวกับผลกระทบที่กฎหมายดังกล่าวจะมีต่ออุตสาหกรรมน้ำมันปาล์ม

 

นอกจากนั้น กฎหมายดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมส่งออกยางมูลค่า 2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐของมาเลเซียด้วย มาเลเซียส่งออกผลิตภัณฑ์ยางประมาณ 17% ไปยัง EU ซึ่งเป็นตลาดใหญ่ที่สุดอันดับ 2 รองจากสหรัฐอเมริกา โดยคณะกรรมการยางมาเลเซียระบุว่า 93% ของที่ดินที่เพาะปลูกยางในมาเลเซียเป็นของเกษตรกรที่ถือครองที่ดินผืนเล็ก

 

ส่วนไทยซึ่งเป็นผู้ผลิตและส่งออกยางรายใหญ่ที่สุดของโลก พยายามหาทางออกให้กับปัญหาดังกล่าว โดยหน่วยงานกำกับดูแลกฎระเบียบของไทยได้ตั้งแพลตฟอร์มแห่งชาติขึ้นเพื่อช่วยให้ผู้ปลูกยางไทยกว่า 5 ล้านราย สามารถดำเนินตามข้อกำหนดของ EU ในการสืบทวนแหล่งกำเนิดของผลิตภัณฑ์ยางพารา

 

ที่มา ฐานเศรษฐกิจ

วันที่ 3 พฤศจิกายน 2566